Dr. Öğr. Üyesi Gülçin Con Wright'ın "Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Yaşçı Kalıp Yargılar ve Tutumlar" Başlıklı Makalesi
Tarih: Date -
Dr. Öğr. Üyesi Gülçin Con Wright'ın "Türkiye’de Yaşlılara Yönelik Yaşçı Kalıp Yargılar ve Tutumlar" başlıklı makalesi, OPUS Toplum Araştırmaları Dergisi'nin 22. Cilt 3. sayısında yayımlandı.
Makaleye ulaşmak için tıklayın.
Öz
Türkiye’de nüfusun yaşlanmasıyla birlikte toplumdaki kuşaklararası ilişkilerin doğası da giderek değişmeye başlamıştır. Bu değişimin önemli sonuçları arasında yaşlı ayrımcılığı yer almaktadır. Dünyada ve Türkiye’de özellikle COVID-19 pandemisi sırasında daha da görünür hâle gelen yaşçılık hem yaşçılığa maruz kalanlar hem de toplumun yapısı açısından ciddi seviyede olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’de yaşlılara yönelik kalıp yargılar ve tutumları incelemektir. Bu amaca yönelik olarak, temsili bir örneklem ile yaşçılık ve yaş ayrımcılığı üzerine gerçekleştirilen anket uygulamasından elde edilen ikincil veriye nicel analizler uygulanmıştır. Bu analizler ışığında, yaşlıların “bilge”, “yetkin” ve “güvenilir” olarak tanımlanma oranlarının daha yüksekken, “sağlıklı”, “hayatın içinde” ve “arkadaşça” olarak nitelendirilme oranlarının daha düşük olduğu görülmüştür. Ayrıca, yaşlıları sağlıklı, arkadaşça ve güvenilir tanımlama oranlarının, orta yaşlılara ve yaşlılara kıyasla, gençler arasında daha düşük olduğu tespit edilmiştir. Tutumlarda da benzer bir tablonun ortaya çıktığı görülmektedir. Yaşlıların sosyal yaşama katılma ve toplum üzerindeki etkilerine dair dört yaşçı ifadeye gençlerin katılımı, orta yaşlı ve yaşlılara kıyasla, daha yüksektir. Son olarak yaşlılara yönelik olumsuz tutumlarla ilişkilenen faktörlerin neler olduğunu anlamak adına uygulanan ordinal regresyon analizler, yaş ve hayat tarzının tüm tutumlarla ilişkili olduğunu ortaya çıkarmış; ancak, her bir tutum için ayrı faktörlerin de rol oynadığını göstermiştir.
Anahtar Kelimeler
Yaşçılık, yaşlılar, kalıp yargılar, tutumlar, nicel analiz