Tarih: Date -
Dr. Öğr. Üyesi Gülçin Con Wright'ın "'Amartya Sen’in Yapabilirlik Yaklaşımı Bağlamında Emeklilikte Yapabilirlikler ve Faillik" başlıklı makalesi, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi'nin 14. cilt 3. sayısında yayımlandı.
Makaleye ulaşmak için tıklayın.
Öz
Günümüzde nüfusu yaşlanan birçok ülke, emeklilik sistemi üzerinde kapsamlı değişikliklere gitmektedir. Hızla artan yaşlı nüfusun, artan ortalama ve sağlıklı yaşam süreleriyle birlikte emeklilik dönemlerini uzun ve sağlıklı geçirmeleri beklenmektedir. Bu durum, emeklilik planlamasından emeklilik dönemine uyuma kadar birçok konunun kapsamlı bir şekilde incelenmesini gerektirmektedir. Türkiye’nin hızla yaşlanan nüfusu dikkate alınarak emeklilik konusuna bu çerçevede bakılması önem arz etmektedir. Bu çalışma, Amartya Sen’in ‘yapabilirlik yaklaşımı’nı (capability approach) kullanarak yaşamın ilerleyen evrelerinde hem çalışma hayatı hem de emekliliği, yaşlı bireylerin tercihleri, yapabilirlikleri ve hakları bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Bu amaçla uluslararası yazındaki çalışmalar gözden geçirilerek emekliliğe geçiş, emeklilik dönemi ve emeklilik sonrası çalışma döneminde yaşlıların yapabilirliklerine dair tartışmalara yer verilecektir. Yaşlanma alanında henüz yeni uygulanmaya başlamış olan bu yaklaşımın, emeklilik dönemine dair geliştirilecek sosyal politikalarda yaşlı bireylerin failliğinin korunması konusunda önemli ipuçları sunacağı düşünülmektedir. Böylece, yaşlanmayla birlikte gelen emeklilik gibi yaşam geçişlerinin sürdürülebilir sağlıklı toplum yapısını bozmadan nasıl gerçekleşebileceğinin daha iyi anlaşılmasına katkı sunabilecektir.
Anahtar Kelimeler
Emeklilik , Yapabilirlik Yaklaşımı , Yaşlılar , Yapabilirlikler , Faillik